Επανάσταση στην αντιγήρανση: Νέα μέθοδος DNA εντοπίζει τα «ζόμπι κύτταρα» που επιταχύνουν τη γήρανση

Νέα μέθοδος DNA εντοπίζει τα «ζόμπι κύτταρα» που επιταχύνουν τη γήρανση, δημιουργώντας νέες δυνατότητες για την καταπολέμηση ασθενειών που συνδέονται με τη γήρανση, όπως της αρθρίτιδας και της νόσου του Αλτσχάιμερ. 

Τι είναι τα κύτταρα «ζόμπι» και γιατί είναι επικίνδυνα

Ο όρος «ζόμπι» αναφέρεται σε κύτταρα που έχουν σταματήσει να διαιρούνται αλλά παραμένουν ζωντανά και εκκρίνουν τοξικές ουσίες, οι οποίες προκαλούν φλεγμονή και βλάβες στα γύρω κύτταρα. Η συσσώρευση αυτών των κυττάρων με την πάροδο του χρόνου συνδέεται με παθήσεις όπως η αρθρίτιδα και η νόσος Alzheimer.

Αν και για δεκαετίες οι επιστήμονες προσπαθούσαν να βρουν μια αξιόπιστη μέθοδο για να ανιχνεύσουν και να αφαιρέσουν αυτά τα κύτταρα, η ερευνητική ομάδα της Κλινικής Mayo φαίνεται να έχει βρει μια λύση χρησιμοποιώντας συνθετικά μόρια DNA. Η ομάδα ανέπτυξε ειδικά «απταμερή» (aptamers) DNA που έχουν την ικανότητα να εντοπίζουν τα γηρασμένα κύτταρα σε ποντίκια. Η μέθοδος αυτή, που περιγράφεται στο περιοδικό Aging Cell, αναμένεται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι ερευνητές αντιμετωπίζουν τις ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση.

Η τεχνολογία DNA που αλλάζει την έρευνα για τη γήρανση

Όπως διαβάζουμε στο The Brighter Side οf News, τα απταμερή είναι σύντομες αλληλουχίες DNA που μπορούν να συνδεθούν με συγκεκριμένες πρωτεΐνες, λειτουργώντας σαν κλειδιά σε κλειδαριές. Στη μελέτη τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια μέθοδο γνωστή ως SELEX, η οποία τους επέτρεψε να ανακαλύψουν περισσότερες από 100 τρισεκατομμύρια τυχαίες αλληλουχίες DNA που συνδέονται με γηρασμένα κύτταρα.

Η έρευνα επικεντρώθηκε σε κυτταρικές καλλιέργειες, χρησιμοποιώντας κύτταρα του δέρματος (ινοβλάστες) από ποντίκια και παρακολουθώντας τη συμπεριφορά των απταμερών DNA σε συνθήκες γήρανσης. Η ομάδα απομόνωσε δύο απταμερή, τα οποία ανίχνευσαν με μεγάλη ακρίβεια τα γηρασμένα κύτταρα σε διάφορους τύπους ιστών, όπως το ήπαρ και οι μύες.

Η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντική καθώς δίνει τη δυνατότητα να εστιάσουμε στα γηρασμένα κύτταρα και να κατανοήσουμε πώς αλληλεπιδρούν με τους γύρω ιστούς. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, τα ευρήματα αυτά σημαίνουν ότι δεν εντοπίζουμε απλώς τα κύτταρα, αλλά και τις αλλαγές που έχουν προκαλέσει στους ιστούς, όπως σκληρότητα και φλεγμονή. Η παρατήρηση αυτή ανοίγει νέους δρόμους για την ανάπτυξη διαγνωστικών μεθόδων και θεραπειών που στοχεύουν στην αφαίρεση ή την αποκατάσταση αυτών των κυττάρων.

Ελπίδα για νέες θεραπείες κατά των ασθενειών της γήρανσης

Η συνέχεια της έρευνας υπόσχεται μεγάλες δυνατότητες και για τον άνθρωπο. Η ομάδα αναμένει ότι τα απταμερή θα μπορούσαν να εξελιχθούν για να αναγνωρίζουν τα γηρασμένα κύτταρα στον ανθρώπινο οργανισμό, δίνοντας τη δυνατότητα ανάπτυξης θεραπειών που θα επιβραδύνουν ή και θα ανατρέψουν τη διαδικασία της γήρανσης. Η προσέγγιση αυτή, πιστεύουν οι επιστήμονες, ότι θα επιτρέπει στο μέλλον την ανίχνευση και την εξάλειψη γηρασμένων κυττάρων σε ανθρώπους, γεννώντας νέες ελπίδες για την καταπολέμηση ασθενειών σχετιζόμενων με τη γήρανση, π.χ. του διαβήτη, της ίνωσης και νευροεκφυλιστικών παθήσεων.